— «Е, e» harfi kelime başında ve kelime içinde ünlülerden sonra [ye] olarak okunurken kelime içerisinde ünsüzlerden sonra [e] olarak okunur. örn: Елена [Yelena]
— «Ё, ё» harfi de kelime başında ve kelime içinde ünlülerden sonra [yo’] olarak okunurken kelime içerisinde ünsüzlerden sonra [ö] sesini karşılamaktadır. örn: ёлка [yo’lka] «Yılbaşı ağacı».
— «Э» harfi genellikle kelime başında bulunur ve [e] sesini karşılamak için kullanılır. örn: экватор [ekvator]
— Türkçedeki «C, c» harfini ve sesini karşılamak için Rusçada «д» ve «ж» harfleri birleştirilerek (дж), tek bir ses için kullanılır. örn: джума [cuma]
Şimdi alfabedeki harfleri öğrenirken izlenilecek metotlar üzerine biraz konuşalım:
— А, К, М, О, Т gibi harflerin Türkçedeki karşılıklarıyla aynı olduğunu gözlemleyebilirsiniz. Bunu bilmek öğrenmemiz gereken yeni harf sayısını azaltacak ve öğrenme süremizi hızlandıracaktır.
Rusça’da sözcüklerin okunuşu Türk diline benzer özellikler teşkil eder. Fakat Türkçe’deki gibi tam anlamıyla yazıldığı gibi okunur demek yanlış olur. Bunun yanı sıra Rusça’da vurgulamalar önemlidir. Vurgunun olduğu harf biraz daha bastırılarak ve üzerinde durularak okunur. Alfabede göreceğiniz ‘ь’ yumuşatma işaretidir. Tek başına harf değildir.
Sadece kendinden once gelen harfin yumuşak okunmasını sağlar. Aynı şekilde ‘ъ’ sertleştirme işaretidir. Tek basına kullanılmaz ve harf olarak okunmaz. Kendinden öncekinin sert okunmasını sağlar. Seslerin çoğunun Türkçe’de net karsılıkları vardır.
Rusça’da ‘c’ harfi olmadığından bu sesi çıkarabilmek icin ≪дж≫ harflerini beraber okumak gerekir. Bu iki harf yanyana gelince bize ‘c’ sesini verir.
Джаз Азербайджан
≪е≫ harfi Rusça’da bir kaç farklı şekilde telaffuz edilebilir :
Екатерина
Bu örnekte görüldüğü gibi ≪е≫ harfi kelimenin basında [ye] olarak telaffuz edilmiş ama
kelimenin ortasında [e] olarak okunmuştur. ≪е≫ harfinin kelime baslarında [ye] olarak
telaffuz edildiğini söylemek mümkündür. İki sessiz harf arasında kaldığı zamanlarda
ise [e] olarak telaffuz edilebilir diyebiliriz fakat bunun icin kesin bir kural yoktur ,
istisnalar olabilir.
Достоевский оружие
Yukarıdaki iki örnekte görüldüğü gibi ≪е≫ harfi başka bir sesli harfle yan yana
gelmiştir ve [ye] olarak telaffuz edilmiştir.
нет свет
Burada ise kelime içinde tek sesli harf olarak gecen ≪е≫ harfi [ye] olarak telaffuz
edilmektedir.
подъезд счастье
Sertleştirme ve yumuşatma işaretinden sonra gelen ≪е≫ harfi [ye] olarak telaffuz
edilebilir.
тебя меня её
≪е≫ harfinin bir başka telaffuz sekli ise yukarıda görüldüğü gibi [i] ve ya [yi] olarak
okunmasıdır. Bunun icin her hangi bir kural yoktur, dolayısıyla Rusça dil yapısı
hakkında daha çok şey okuyup öğrendikce sizlerde artık okurken kolayca ≪е≫
harfinin nerde nasıl okunması gerektiğini anlayacaksınız.
«я» vurgusuz «и» olarak okunmasıdır. Vurguyla «я» [йа] okunuyor. İki ünlü beraber «йа» olarak okunuyor.
Язык [из’ык] яблоко [‘йаблоко] здания [зд’анийа]
≪в≫ harfi Rusça’da bazen [f] olarak telaffuz edilebilir. Bununla ilgili olarak su örneklere
göz atabilirsiniz. Yanında sert ünsüz varsa «в» а sesi oluyor. Ünlü ya da yumuşak ünsüz varsa «в» olarak ses kalıyor. Aynı kural diğer ünsüzler ile.
все локомотив автобус
≪г≫ harfi Rusça’da bazen iki ≪о≫ harfi arasında bazende ≪е≫ ve ≪о≫ harfleri arasında
istisnai olarak [v] olarak okunur. Bunun kesin bir kuralı yoktur.
сегодня его кого
Rusça’daki bir başka farklı okuma sekli ise ≪сч≫ harflerinin yan yana gelmesiyle olur.
Bu iki harf bir arada [s] sesini verir :
счастье счёт
Rusça’da ≪о≫ harfi ise sadece vurgusu olduğu zaman [o] olarak okunmasıdır ,
vurgusuz olduğu yerlerde ≪o≫ harfi her zaman [a] olarak telaffuz edilir:
молоко погода
Hadi okumaya çalışalım. Rusça ve Türkçe’de birbirlerine benzeyen çok kelime var.
Okuyup yerleşelim.
